Een reis door de tijd
ORDE VAN HINGENE
© Orde van Hingene 2014 - DISCLAIMER
Rode loop Dysenterie is een zware vorm van diarree die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van bloed in de ontlasting. Dysenterie is een zware vorm van diarree die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van bloed in de ontlasting. Ferrariskaarten De Ferrariskaarten (Carte de Ferraris) zijn een verzameling van 275 uiterst gedetailleerde topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden. Zij kwamen tussen 1771 en 1778 tot stand onder leiding van Joseph de Ferraris, generaal bij de Oostenrijkse artillerie, veldmaarschalk in de Oostenrijkse Nederlanden. Het is de eerste systematische en grootschalige kartering, zowel in “België” als in heel West-Europa. Vonckisten De vonckisten waren in de Zuidelijke Nederlanden de aanhangers van Jan Frans Vonck. Bij de vorming van de Verenigde Nederlandse Staten in 1789 vormden zij de eerder progressieve fractie tegenover de statisten. Samen zetten zij zich evenwel af tegen het beleid van keizer Jozef II, hetgeen leidde tot de Brabantse Omwenteling. De vonckisten wilden komaf maken met het ancien régime van de standen.

1700

De grachten rondom het domein van het kasteel d'Ursel worden aangelegd, onder impuls van hertog Conrard-Albert. De grachten worden gevoed met water uit de Vliet. Vanaf dit jaar (tot 1714) wordt ook het park heraangelegd met perken, fonteinen en beeldhouwwerk.

1701

Hingene wordt gedwongen haver te leveren aan een afdeling dragonders, die in Antwerpen gelegerd zijn.

1702

Ten gevolge van de loting, moet Hingene 6 soldaten leveren voor het Spaanse leger.

1703

Fort Sint Margriet wordt versterkt. Door middel van boten worden loopbruggen gemaakt over de Rupel naar Wintam, en ook over de Schelde nabij Branst.

1706

Hingene levert arbeidskrachten (pioniers) voor werk aan het fort van Dendermonde. Fort Sint Margriet wordt ingenomen en bezet door Hollandse soldaten.

1713

Conrard Albert graaf d’Ursel trouwt met Elisabeth Eleonara prinses van Salm. Het kasteel van Hingene wordt verbouwd onder leiding van architect Jean Beaucaire. De plannen leiden tot een gebouw met 3 vleugels, opgetrokken rond een centrale hal.

1714

De heer van Hingene plaatst een heerlijkheidspaal. Als schandpaal gebruikt men een houten paal, die wordt geplaatst en weggehaald ngl. de behoefte.

1716

Conrard Albert wordt tot hertog van Ursel verheven door Karel VI van Oostenrijk.

1717

Conrard Albert d'Ursel, de eerste hertog d'Ursel, wordt eigenaar van de goederen in Hingene, waaronder het kasteel. Hij is officier in het leger, en vandaar weinig aanwezig op het kasteel, maar toch laat hij veranderingswerken uitvoeren. In 1713 huwde hij met prinses Eleonora van Salm. Dit jaar wordt in Brussel uit dit huwelijk een zoon geboren, die later de 2de hertog van Ursel zal worden.

1723

Dijkbreuken

1737

2 mei: de gewassen op het veld bevriezen! Veel sneeuw en lang durende vorst.

1738

Hertog Conrard Albert d'Ursel overlijdt, en zijn zoon Charles hertog d’Ursel erft naast het domein in Hingene ook een uitgestrekt domein in Durbuy. Charles is ridder in de orde van het Gulden Vlies en militair gouverneur in Brussel. Hij bezit een hoogoven in Durbuy en een glasblazerij in Eikevliet. Charles d'Ursel is de schoonvader van graaf de Ferraris, die later de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden samenstelt.

1739

10 jan: begin van een strenge winter die meer dan 2 maanden duurt, en die leidt tot voedselgebrek omdat veel gewassen bevriezen. Een groot deel van de veestapel komt om, bij gebrek aan voer. Later in het jaar volgt dan weer wateroverlast. Op een aantal plaatsen in de streek kan men met schuiten over de weides varen (rond Pasen). Op 1 mei ligt de sneeuw 30 cm dik. Het fort Sint Margriet wordt niet langer gebruikt als verblijfplaats voor invalide soldaten. De sacristieën van Hingene - Nattenhaasdonk en Liezele worden gerenoveerd.

1740

Charles d’Ursel trouwt met Maria Josepha Eleonora prinses van Lobkowitz.

1741

Zware regenval in het voorjaar en een droge zomer zorgen voor een grote hongerperiode. Er wordt zelfs stro uit het dak gehaald, om het vee eten te geven! De daaropvolgende oogst mislukt, en als de boeren dan ook nog moeten zorgen voor eten en voer voor de voorbijtrekkende Franse troepen, is de ramp compleet. Epidemie van rode loop. In Puurs alleen al overlijden 70 mensen.

1742

In oktober begint het al te vriezen, en de haver bevriest. Om het voedselgebrek op te lossen, wordt eten uit het buitenland ingevoerd. De pastorij van Nattenhaasdonk wordt gerenoveerd.

1745

Permanente aanwezigheid van Franse soldaten in onze gewesten (in Lippelo, Liezele, St Amands, Mariekerke, Puurs en Willebroek). De gemeentes worden verplicht materiaal en eten te leveren aan de legers. De soldaten hakken willekeurig bomen om tot brandhout en richten daarbij grote schade aan. Het gewest moet soldaten leveren, die 6 jaar dienst zullen nemen en die door de gemeente onderhouden worden voor 40 gulden per jaar. Engelse legereenheden komen Oostenrijk ter hulp, en zetten langs de Schelde een aantal sluizen open (o.a. nabij Eikevliet), waardoor de polders onder water komen te staan. De Fransen nemen fort Sint Margriet in en verwoesten het helemaal. 17 aug - 7 sep: Koning Lodewijk XV, aanvoerder van de Franse soldaten, verblijft met zijn generale staf in kasteel te Melis. Zijn soldaten richten schade aan in de gemeente, en vernielen o.a. de muur van het kerkhof. dec: strenge vorstperiode, waardoor arbeidskrachten worden opgeëist voor het leger, om het ijs op de waterwegen te breken.

1746

De bevolking moet haver, hooi en paarden leveren aan het Franse leger. De wegen zijn zo slecht berijdbaar dat de karren meestal met meerdere paarden moeten worden bespannen. De Franse soldaten maken kampementen op in Willebroek, Ruisbroek, Eikevliet en Kalfort. Ze eisen nog maar eens hooi en graan op. Militairen zetten de sluizen open, waardoor grote gebieden van Klein-Brabant onder water komen te staan. 19 mei: de Fransen nemen Fort Margriet in en verwoesten het. De inhoud van de kapel van het fort wordt overgebracht naar de kerk van Nattenhaasdonk. Op deze dag verlaten de Oostenrijkers hun stellingen.

1747

Franse ruitercompagnies legeren in onze gewesten, en eisen nog maar eens haver en hooi.

1749

Karel van Lotharingen, de gouverneur van de Oostenrijkse Nederlanden, brengt een bezoek aan de hertogelijke familie d'Ursel in Hingene.

1750

Rond deze tijd begint men met het leggen van kasseien op de belangrijkste verbindingswegen in onze gewesten. Ook losplaatsen langs de rivieren krijgen een harde bedekking.

1756

Charles d’Ursel laat het kasteel van Hingene verbouwen (tot 1761). Bouwmeester is G.N. Servandoni. De Winthammolen of Koutermolen is in bezit van graaf Carolus d'Ursel.

1759

Tweede bezoek van Karel van Lotharingen aan de hertog van Ursel. Hij reist met zijn hofhouding in een "praaltrein" van 12 rijtuigen, getrokken door 70 paarden.

1761

Francis Huyghelen volgt zijn vader Filips op als dijkgraaf van het polderbestuur. De Italiaanse architect Giovanni Nicolano Servandoni verbouwt het kasteel van Hingene volgens de regels van het classicisme. Hij bepaalt het huidige uitzicht van het kasteel, o.a. door de hoofdingang van het domein te verplaatsen (naar de huidige plaats). De werken duren tot 1764. Het kasteel is dan in bezit en wordt bewoond door de familie d'Ursel.

1765

17 jun: de kinderen Gommez verkopen de getijdemolen op de Vliet voor 51.700 gulden aan hertog d'Ursel.

1768

Pokkenepidemie, met veel sterfgevallen als gevolg.

1771

Volgende nummers worden door de Ferraris aan de Klein-Brabantse gemeentes toegekend: # 14 aan Sint Amands # 20 aan Lippelo # 23 aan Liezele # 24 aan Puurs # 25 aan Ruisbroek # 28 aan Mariekerke # 29 aan Hingene # 30 aan Bornem # 31 aan Temse en Weert # 44 aan Nattenhaasdonk. Huwelijk van Wolfgang Willem d’Ursel met Maria Flora prinses van Arenberg. 24 jun: inhaling van hertog Wolfgang d'Ursel en zijn echtgenote Maria Flora d'Arenberg.

1773

Charlotta d'Ursel trouwt met Karel Leopold baron van Stain in de kapel van het kasteel van Hingene.

1775

Hertog Charles d’Ursel overlijdt in Brussel. Wolfgang Guillaume d'Ursel (°1750 +1804) wordt de eigenaar van het domein in Hingene en heer van Hingene. Hij is generaal majoor in dienst van de Oostenrijkse keizer en heeft nauwe contacten met de Habsburgse adel. Hij is gehuwd met Flore prinses van Arenberg. Hij is een schoonbroer van generaal Frans de Ferraris. Hij wil dat de gegoede burgerij meer macht en inspraak krijgt in het bestuur van het land (Vonckisme). De huisleraar voor hun zoon Charles Joseph is Secrétan, een Zwitsers revolutionair. Door zijn toedoen komt Flore in contact met leden van het Geheim Genootschap, die kanonnen zoeken die moeten dienen voor de strijd tegen de Oostenrijkers.

1778

De kerk van Eikevliet wordt herbouwd (behalve de toren).

1779

In de buurt van de Notelaer staat de herberg die wordt uitgebaat door de veerman. Keizerin Maria Theresia wil het aantal drankgelegenheden drastisch verminderen, maar vindt dat deze herberg noodzakelijk is voor de passanten die moeten worden overgezet. Johannes Wauters is de herbergier. Wijding van de kerk van Puurs en Eikevliet.

1781

Epidemie van “rode loop” in Klein-Brabant.

1784

Wolfgang Willem d’Ursel wordt benoemd tot generaal-majoor, met een volksfeest in de gemeente als gevolg. De Kasteeldreef wordt aangeplant en komt in het verlengde van de hoofdas van het kasteelpark.

1787

Joannes Franciscus Van Goethem wordt gemeentesecretaris van Hingene (tot 1801).

1790

Wolfgang Guillaume d'Ursel (°1750 +1804) wordt gevangengenomen en vlucht naar Frankrijk en daarna naar Duitsland. Zijn zoon Charles Joseph zal hem opvolgen. Onder Napoleon wordt hij burgemeester van Brussel, en in 1810 zal hij de keizer verwelkomen. Later, onder het nieuwe regime wordt hij senator en burgemeester van Hingene.

1791

Wolfgang Guillaume d’Ursel en zijn echtgenote Flore d'Arenberg laten aan de Schelde het classicistisch jacht- en zomerpaviljoen de Notelaer bouwen, naar een ontwerp van de Franse hofarchitect Charles de Wailly (°1730 +1798). Dagelijks toezicht op de werf is in handen van architect Antoine Marie Joseph Payen (°1749 +1798), die woont bij rentmeester Van Goethem in Hingene. De bouwwerken duren tot 1794. Een deel van het gebruikte materiaal komt van het Hof van Hoboken.

1792

In Eikevliet probeert men tevergeefs een zelfstandige parochie op te richten.

1793

Klein-Brabant - Franse bezetting Er moeten weer leveringen worden gedaan aan het Oostenrijkse leger. Regimenten uit Hannover verblijven in Rumst. 2 apr: Boom moet voor de Pruisische soldaten "twee wagens bespannen met twee paarden ende voorsien voor vier dagen voedsel, om langs Lier, Mechelen ende Aelst te rijden naar Gent." 20 apr: voor de troepen "van Zijn Groot Brittannische Majesteit in het vastland van Europa moesten zeffens geleverd worden 200 pond stro, twee karren bespannen met één peerd... voor de Hannoverse troepen moet Boom 6 karren leveren". De hertog d’Ursel leent 100.000 gulden aan Oostenrijk, zonder rente.

1794

Willem Huveneers (°1751 Aarschot +1806 Hingene) wordt pastoor van Nattenhaasdonk. In de periode van 1798 tot 1801 trekt hij met de brigands eerst naar Zele en later naar de Kempen, maar hij keert in 1801 terug naar zijn parochie.

1795

Heel strenge winter. Frederik van Salm, gewezen heer van Liezele, Lippelo en Malderen wordt in Parijs onthoofd. Bij de afschaffing van de heerlijkheden, worden Oppuurs en Weert vergeten. Nattenhaasdonk wordt dan weer aangeduid als gemeente. Klein Brabant wordt als gevolg van de indeling van advocaat d'Outrepont kanton Puurs genoemd, hoort thuis in het arrondissement Mechelen, wat op zijn beurt ingedeeld wordt bij het Departement van de Twee Nethen, met hoofdplaats Antwerpen. Bornem en Sint Amands leggen zich niet neer bij de indeling bij het kanton Puurs, en geven er de voorkeur aan om bij Vlaanderen ingedeeld te worden (Departement van de Schelde).

1799

Nattenhaasdonk wordt bij de gemeente Hingene gevoegd. (Bron: http://www.willebroek.info/HISTORY)